Of er nu ‘’Hun hebben de schoenen niet opgeruimd’’ gezegd wordt, of ‘’Hun zeiden dat’’. ‘Hun’ als onderwerp is in opkomst in Nederland, en dat vinden veel taalkundigen opvallend. Veel mensen lijken zich tegen dit fenomeen af te zetten. Maar moet dat wel?
Het fenomeen hun
‘Hun hebben’ is in opkomst. Mensen lijken ‘zij’ of ‘ze’ zijn te vergeten en vinden ‘hun’ nu de geschikte vorm om te verwijzen. Terwijl ‘hun’ helemaal geen onderwerp is. ”Hun hebben dat gedaan”, ”Hun vonden dat tv-programma slecht” en ”Wat vinden hun daarvan?”. Bij veel mensen zorgt dat voor frustratie: ”Het moet toch gewoon ‘zij’ zijn?” en ”Zo moeilijk is die regel toch niet!”. Allemaal logisch, want waarom vinden zoveel mensen het moeilijk om niet ‘hun’ te zeggen? Zijn zij zich dan niet bewust van deze ‘foute’ verwijzing? Maar wat misschien nog een belangrijke vraag is: waarom wordt het gezegd? Waar komt dat ‘hun’ toch vandaan?
Oorsprong
Waarom zijn zoveel mensen eigenlijk ‘hun’ gaan zeggen? Uit onderzoek (2011, van Bergen, G, W. Stoop, J. Vogels & H. de Hoop) blijkt dat hun een extra laag heeft. Hun heeft al lange tijd de functie van meewerkend voorwerp, zoals in de zin: ”We hebben het hun verteld”. Maar door de jaren heen wordt ‘hun’ steeds meer gebruikt als onderwerp. De onderzoekers kwamen erachter dat ‘hun’ alleen voorkomt als het gaat om personen. Vergelijk zin 1 maar eens met zin 2.
- Waar zijn de jongens? Hun gingen naar het zwembad
- Waar hangen de jassen? Hun hangen aan de kapstok.
Je zult merken dat zin 1 beter past dan zin 2. Dat komt omdat bij zin 2 het niet gaat om personen, maar om niet-levende dingen.
Is het fout?
Kortom, ‘Hun hebben’, staat hoog aan het lijstje van taal-ergernissen. En ‘officieel’ gezien, is het ook niet correct. Dat komt omdat ‘hun’ de functie heeft van meewerkend voorwerp. Je kan wel ‘zij’ of ‘ze’ gebruiken, zij kunnen namelijk wel de functie van onderwerp vervullen.
Oordeel
Zelf vind ik het gebruik van hun als onderwerp niet per se fout. Het valt me op als mensen het zeggen, maar het stoort me niet. Wat ik me vaak afvraag is: als zoveel mensen het zeggen, hoelang kun je het dan nog als fout bestempelen? Dan is het meer een kwestie van meegaan met de taal. Mocht ik het tegenkomen in geschreven taal, dan zou ik het wel een beetje gek vinden. Je zegt namelijk iets veel sneller fout dan dat je dan schrijft. Maar genoeg met mijn mening.
Wat vind jij van het gebruik van hun als onderwerp? Hoor jij het vaak om je heen?
Liefs,
Vera
