Boekrecensie: ‘Een dwaze maagd’ van Ida Simons

Afgelopen week las ik een bijzonder boek. Een ouder boek, dat glorie heeft gekend toen het pas werd uitgegeven. Door Uitgeverij Cossee werd het dit jaar opnieuw uitgegeven en opnieuw mocht het boek lovende commentaren ontvangen. Ik vond het meteen spannend, een oud boek! Opnieuw uitgegeven! Ik besloot om het boek te lezen om te kijken of ik de lof en kritiek kon delen. Spannend…

Het boek ‘Een dwaze maagd’ van Ida Simons staat momenteel in de meeste boekenzaken op nummer 6 of 7 onder het bordje ‘Literatuur’ en ‘Nieuw’. Maar zo ‘nieuw’ is het helemaal niet: ‘Een dwaze maagd’ werd namelijk al in 1959 gepubliceerd. Simons stierf echter in hetzelfde jaar, waardoor – ondanks de goede kritieken – het boek in vergetelheid raakte. Jammer, vooral omdat het zo’n bijzonder boek was in die tijd. Maar waarom?

”Waarom is het boek ‘Een dwaze maagd’ van Ida Simons zo’n bijzonder boek?”

Samenvatting

Gittel is een twaalfjarig meisje uit een Joods gezin. Ze groeit op rondom hoffelijke manieren en dient hieraan mee te doen. Dit lukt niet altijd even goed, maar ze ploetert door. Ze is goede pianiste, maar niet uitzonderlijk goed. Op deze manier zien de buitenstaanders van de nette stad Antwerpen de familie van Gittel: middelmatig, maar niet uitzonderlijk. Tot Gittel bevriend raakt met een ouder meisje genaamd Lucie: een dame uit een van de netste families van Antwerpen. Bij haar thuis speelt Gittel piano op een schone vleugel (thuis hebben ze slechts een oude piano) terwijl Lucie ernaast zit en luistert. De familie van Gittel speelt een belangrijke rol in het verhaal. Zo is onder andere het constante geroddel over de uitlopende manieren van families en Lucie. Langzaam komt naar voren dat Lucie en Gittel dezelfde man adoreren, maar Lucie wint hem over: ze verloven. Gittel is teleurgesteld maar houdt zich staande door de trouwe vriendschap die ze heeft met Lucie’s vader. Maar na een vuil spelletje dat Lucie met Gittel speelt lijkt deze vriendschap ook tot een einde te komen. Al met al, een wijze les in het leven van het jonge meisje.

Persoonlijk oordeel

Ik vond ”Een dwaze maagd” een bijzonder boek. In het begin moest ik echter wel wennen aan de normen en waarden van die tijd. In 1959 ging het er toch nog wel anders aan toe dan ik had verwacht. Verder in het verhaal kwam ik erachter dat dit ”generatieverschil” te verklaren was door het Joodse geloof. De hoofdpersonen bevinden zich in een ietwat conservatieve kring, in mijn ogen. Maar veel kennis over het geloof heb ik niet…

Het verhaal is netjes geschreven net zoals de woorden van de Joodse dames en heren. Iets wat me normaal gesproken zou irriteren, maar nu niet. ”Een dwaze maagd” is namelijk vermengd met lichte spot. Het Joodse geloof wordt niet altijd zo even serieus genomen door Gittel, op deze manier worden de zware onderwerpen vaak luchtig en grappig.

Dat het boek in 1959 niet uitgegroeid is tot een groot succes is misschien wel het gevolg van de spot over het geloof. Ik kan me namelijk voorstellen dat dit niet altijd zo gewaardeerd werd. Gelukkig kan dit vandaag de dag wel en zorgt dit stijlfiguur ervoor dat ”Een dwaze maagd” een gewaardeerd boek is geworden.

Grappig is dat ik een versje tegenkwam in het boek, een versje dat mijn nichtje ooit een keer heeft opgeschreven in mijn poëziealbum. Toen ik 8 jaar was vond ik het al een raar versje. Als je veertig bent ben je toch niet oud.. In ieder geval, het gedichtje is een mooie afsluiter van een bijzonder leuk boek.

Tien jaar ben je een kind,
Twintig, ben je bemind,
Dertig, ben je getrouwd,
Veertig, ben je al oud.
Vijftig, krijg je ongemakken
Zestig begin je af te zakken,
Zeventig ga je een trapje af,
Tachtig lig je in je graf.
Negentig kun je misschien nog beleven,
Maar honderd is je haast nooit gegeven. (p. 126)

Liefs,

Vera

Een dwaze maagd
roman

€12,99
Op voorraad. Voor 23:00 uur besteld, morgen in huis