Spelling: Is het persé of per se?

Categorieën Spelling
Spelling

‘Hij wil persé die schoenen hebben’, en ‘Zij wil per se ijs!’. Welke spelling is nu juist? We gebruiken ‘per se’ om aan te duiden dat we iets moeten of graag willen. Daarom zie je het vaak in teksten terug, vaak met een verschil in spelling. Hoe schrijf je dat woordje en waar komt het vandaan? Is het Frans, Engels, of Spaans? Is er een vervangend woord? Hoe zet je het in een zin? Een klein woordje kan veel vragen oproepen.

In deze blog wordt ingezoomd op de spelling van het woord per se/persé. Allebei de vormen komen vaak voor en dat is verwarrend. Is er eentje juist of zijn ze soms allebei goed? Kortom:

Schrijf je: persé of per se?

Spelling en Oorsprong

SpellingDe juiste spelling is: per se, ook al wordt persé door het Witte Boekje ook goedgekeurd. Deze spelling wordt aangehouden omdat de vorm per se uit het Latijn komt. De Etymologiebank geeft ook antwoord op de vraag wat de verschillende delen van het woord betekenen. Vroeger betekende per: ‘door bemiddeling van’, en se: ‘zich’. Je kunt dit samenvoegen tot het woord ‘vanzelf’.

Betekenis

Vandaag heeft per se een andere betekenis, namelijk: ‘volstrekt’, ‘absoluut’ of ‘noodzakelijk’. Als iets per se moet gebeuren, betekent dat dat het noodzakelijk is dat het uit een bepaalde omstandigheid vloeit. Als je tijdens het winkelen zegt: ‘Ik wil per se die broek’. Dan vind je het noodzakelijk dat dié broek, met die speciale pasvorm en kleur er in jouw maat is en je goed past. Het noodzakelijke (het hebben van de broek) vloeit dan uit de omstandigheid (het geheel van de broek).

Persé

Persé is de vernederlandste vorm en wordt vaak gebruikt bij onwetendheid over de Latijnse per se. Omdat het erg Frans klinkt wordt er het accent op geplaatst. Het Witte Boekje keurt deze vorm daarom ook goed, vooral omdat heel veel mensen het op deze manier schrijven. Het ziet er zelfs naar uit dat persé de officiële schrijfwijze gaat vervangen.

Per se dus?

In mijn ogen is ‘per se’ nog altijd de goede vorm. Vooral omdat ik het altijd zo heb geschreven, en het daarom soms raar vind als er ‘persé’ staat. Wat vind jij? Ben jij het eens met de officiële spelling of niet? Laat het me weten door een reactie of een mailtje!

Liefs,

Vera

Hi! Welkom op Spellingenzo. Ik ben Vera en blog hier regelmatig over taal. Als 21-jarige studente Nederlands kom ik namelijk heel wat spellingkwesties tegen die ik met liefde hier op deze blog zal uitleggen. Heb je een vraag? Vergeet dan niet een comment achter te laten!
Liefs,
Vera

11 gedachten op & ldquo;Spelling: Is het persé of per se?

  1. Persoonlijk vind ik persé beter. Ik heb weliswaar nooit Latijn geleerd, maar mijn ervaring ermee is, dat je dit uitspreekt zoals het geschreven is.In dat geval zou het klinken als per su.

  2. In het Latijn is het ‘per se’ (en ook in Van Dale). Als je geen goede reden hebt om de spelling van een oorspronkelijk vreemd woord te ‘vernederlandsen’, dan doe je dat beter niet. De veeleer Frans aandoende spelling ‘persé’ is overigens geen ‘vernederlandsing’. Als je ‘per se’ wil gaan aanpassen, moet je dat ook weer doen in gelijkaardige gevallen: ‘in se’, ‘inter se’, ‘e re’, ‘pro re’, ‘de jure’, ‘ipse’, ‘ex capite’ etc. Tot slot: de spelling met -é op het einde vind je in oorspronkelijk Franse woorden, nooit in Latijnse.

  3. Voor mij is het lood om oud ijzer (of is het ysèr?). Taal is een levend fenomeen en verandert met de dag.. Ik schrijf “persé” omdat ik het zo geleerd heb en omdat het volgens mij voorkomt uit “persisteren” en dat is ook één woord. Maar mijn mening voor een ander …….

  4. Het is totaal niet logisch om ‘persé’ (ik krijg er gelukkig direct een rood lijntje onder!!) ook goed te keuren. HC heeft al duidelijk en voldoende uitgelegd waarom. De andere beide reacties kan ik, om uiteenlopende redenen, echt niet serieus nemen.

  5. Bedankt Vera, ik veranderde veelal de zin zodat ik het woord niet hoefde te gebruiken.
    Nu weet ik wat de juiste spelling is. Nogmaals mijn dank.
    Groetjes Rolf

  6. Wat ook veel fout geschreven wordt is de financiële term ‘a pari’. Dat wordt dan geschreven als ‘à pari’. Maar als het Frans was, zou de klemtoon op de laatste lettergreep liggen. Maar laten we wel wezen, à Paris betekent toch weer geheel iets anders.
    Per se schrijven als persé is geen vernederlandsing, maar een onterechte verfransing. Vernederlandst zou je het moeten spellen als persee.

Laat een reactie achter op Willemine Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *