’t Kofschip, ’t Fokschaap: er zijn veel manieren om erachter te komen op welke letter het werkwoord moet eindigen. Dan is het ‘verhuist’, en dan is het weer ‘verhuisd’. Die t’tjes en d’tjes maken het toch wel knap lastig. In mijn wildste, verste en mooiste dromen zouden alle werkwoorden eindigen op een t. Makkelijk te onthouden en lekker te schrijven. Helaas zit het Nederlands niet zo makkelijk in het elkaar en dat roept vragen op. Vorige week ontving ik de volgende vraag: ‘’Is het gebeurt of gebeurd?’’
Werkwoordspelling is niet makkelijk, maar wel belangrijk. Veel mensen zien het als een vereiste om werkwoorden goed te vervoegen. Of het nu gaat om een toets, werkstuk of sollicitatiebrief: vaak krijg je puntjes aftrek. Vaak gebeuren deze dt-foutjes bij voltooid deelwoorden. Er ontstaat twijfel en zo schrijf je per ongeluk een t op een plaats waar een d hoort te staan. Hoe zit dat dan nu met het voltooid deelwoord ‘gebeurd’? We behandelen de volgende vraag:
‘’Wanneer schrijf je gebeurd, en wanneer gebeurt?’’
Gebeurd
Gebeurd is het voltooid deelwoord van ‘gebeuren’. De d wordt hier geschreven omdat je dit ook hoort in de verleden tijd: gebeurde. De voltooide tijd wordt gevormd door de persoonsvorm van het hulpwerkwoord ‘hebben’ of ‘zijn’ en het voltooid deelwoord van het hoofdtelwoord. Kortom, je schrijft ‘gebeurd’ als er nog een werkwoord in de zin staat (in dit geval alleen bij het hulpwerkwoord ‘zijn’: is, zijn). Voorbeeld:
- Het ongeluk is een uur geleden gebeurd.
- Moet jij eens kijken wat er is gebeurd!
- Wat is er gebeurd?
- Wat zou er gebeurd zijn met die leuke jongen?
Gebeurt
Je schrijft ‘gebeurt’ als het gaat om een persoonsvorm in de tegenwoordige tijd. Vaak staat er dan maar één werkwoord (persoonsvorm) in de zin: ‘gebeurt’. Gebeurt wordt hier met een t geschreven omdat aan de stam ‘gebeur’ een t wordt toegevoegd. Voorbeeld:
- Wat er ook gebeurt: ik zal vanavond gaan sporten!
- Wat gebeurt er als ik nu vertrek?
- Hier gebeurt altijd wel wat
Dat was het alweer voor vandaag! Begrijp jij nu het verschil tussen gebeurt en gebeurd? Laat het me weten door een comment achter te laten!
Liefs,
Vera
Leuk Vera! Zo leer ik nog iets van mijn nichtje!
Erg leuke site! Groetjes Patricia
Goeie, fijne uitleg. Het is gebeurd…. groetjes Marlies
Vera, bedankt voor je uitleg gebeurt en gebeurd. In dit stukje kom ik verreiste tegen is dit correct ?
Ik heb het een ander opgezocht maar ik kom alleen vereiste tegen.
Klopt Klaas! Dankjewel, zo zie je maar weer dat ik nog veel dingen over het hoofd zie…
Wat een uitleg ,moeilijk om mijn kleinkinderen uit te leggen van t’ kofschip
Geachte Vera, Heel lang geleden, dacht ik geleerd te hebben dat een werkwoord zoals ‘gebeuren’ vervoegd werd door de stam ‘gebeur’ te verlengen naar de verleden tijd, dus ‘gebeurde’. Dan wordt de uitgang dus “het gebeurd”, ik dacht dat hier nooit een ‘t’ kon staan, terwijl ik heel vaak; ook in officiële stukken dit vaak tegen kom, en waar me elke keer weer afvraag of dit nu goed is.
Beste Wim, het woord ‘gebeurd’ kan wel als ‘gebeurt’ geschreven worden: dat is correct. Maar, het is dan ook een vervelend woordje, omdat je niet kan horen of er een verschil is tussen het voltooid deelwoord en de tegenwoordige tijd. Misschien herkent u hetzelfde probleem bij woorden zoals ‘aanvaard’ en ‘aanvaardt’ of ‘betekent’ en ‘betekend’, of ‘vermeld’ en ‘vermeldt’: allemaal vormen waarbij men niet verwacht dat er een ‘t’ of zelfs een ‘dt’ kan staan. Onze Taal geeft deze woorden een mooie naam, namelijk: ‘bedrieglijke werkwoorden’. Liefs, Vera.
Dankjewel vera!
Ik wist niet dat het ook kon! Gebeurt!
En ook niet dat betekend! Bestond !!
Gr
Heel erg mooie uitleg. Zelfs ik als 11 jarige op het kennemer college heb er heel veel aan. thanks