Spreekwoorden, gezegdes en uitdrukkingen, je hoort ze vast wel eens vallen. Het zijn vaak vaste verbindingen van woorden met een figuurlijke betekenis. ‘De aap kwam uit de mouw’ en ‘zo gek als een deur’ zijn wel een paar bekende. Je mededeling krijgt zo nét dat beetje extra diepgang. Maar wat als je het het spreekwoord of gezegde niet kent? Tot vorige week had ik nog nooit gehoord van de uitdrukking ‘mijn naam is haas’. Weet jij het wel? Tijd om dit eens even te bekijken!
‘Mijn naam is haas’. Heb jij er al eens van gehoord? Ik hoorde het een tijdje geleden op de universiteit, toen een docent lachend zei: ‘Nou, dat moet je mij niet vragen: mijn naam is haas!’. Dit was al genoeg om mijn aandacht te trekken. Waar komt die uitdrukking nu vandaan? Het klinkt toch een beetje gek, ‘mijn naam is haas’. Vandaar de vraag:
‘’Wat betekent de uitdrukking: ‘mijn naam is haas’?’’
Herkomst
De uitdrukking komt oorspronkelijk uit Duitsland. Het is dan ook van oorsprong een Duitse uitdrukking. ‘Mein Name ist Hase’ werd uitgesproken in 1855 door een Duitse rechtenstudent genaamd Victor von Hase. De student was geen lieverdje. Een medestudent van Hase schoot in 1855 bij een duel zijn tegenstander dood. Hij wilde vluchten naar Frankrijk, maar had geen legitimatiebewijs bij zich. Het was dus onmogelijk om over de Frans-Duitse grens te komen. De student vroeg Hase of hij zijn legitimatiekaart mocht lenen. En zo gaf Hase zijn kaart.
Zijn medestudent kwam de grens over maar verloor de kaart in Frankrijk. De kaart werd gevonden en teruggestuurd naar de universiteit van Heidelberg, de universiteit van Hase. Hierdoor kwam Hase in de problemen en moest hij in de rechtbank uitleggen hoe zijn legitimatiekaart in Frankrijk was gekomen. Toen zei hij: ‘Mein Name ist Hase, ich verneine die Generalfragen, ich weiss von nichts’. (‘Mijn naam is Hase, ik ontken alles, ik weet van niets’).
De uitspraak kreeg een komisch effect omdat de naam Hase voor de dierennaam Haas stond. Hij raakte onder de studenten snel bekend en zijn uitspraak werd razend populair. En zo geschiedde: de uitspraak werd in het taalgebruik opgenomen en kwam later in het Nederlands terecht.
Betekenis
Mijn naam is haas betekent ‘ik heb er niets mee te maken’, ‘ik weet er niets van’ en ‘laat mij erbuiten’.
Dus! Word jij van iets beschuldigd? Of heb je even geen zin om die vraag van die lastige docent te beantwoorden?Laat je kennis van deze prachtige Nederlandse uitdrukking blijken en zeg: ‘Mijn naam is haas’.
Liefs,
Vera
